Τα κάλαντα αποτελούν δημοτικά ευχετικά και εγκωμιαστικά τραγούδια, που ψέλνονται εθιμικά κάθε χρονιά, κυρίως τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά , τα Θεοφάνια, ακόμα και την Κυριακή των Βαΐων. Εξαίρεση αποτελούν εκείνα της μεγάλης Παρασκευής που είναι κατανυκτικά . Κύρια παραδοσιακά μουσικά όργανα που συνοδεύουν τα κάλαντα είναι το τρίγωνο , το λαούτο , το νταούλια , η τσαμπούνα , η φλογέρα κ.α.
Τα κάλαντα, που προήλθαν από τις βυζαντινές Καλένδες, ανάγονται , κατά τύπο και όχι βεβαίως κατά περιεχόμενο , από το γνωστό έθιμο των αρχαίων Ελλήνων .
Τα κάλαντα τραγουδιούνται κυρίως από παιδιά, αλλά και από ώριμους άνδρες, κατά ομάδες που επισκέπτονται σπίτια , καταστήματα , δημόσιους χορούς κλπ., με την συνοδεία του πατροπαράδοτου σιδερένιου τριγώνου, αλλά ενίοτε και άλλων μουσικών οργάνων .
ΕΘΙΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
Το τάισμα της βρύσης
Τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων πραγματοποιείται το «τάισμα της βρύσης» σε χωριά της κεντρικής Ελλάδας. Οι κοπέλες πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση για να κλέψουν το άκραντο, δηλαδή το αμίλητο, νερό. Σε όλη τη διαδρομή παραμένουν σιωπηλές. Όταν πάρουν το νερό, αλείφουν τη βρύση με βούτυρο και μέλι με την ευχή όπως τρέχει το νερό να τρέχει και η προκοπή στο σπίτι, και όπως γλυκό είναι το μέλι, έτσι γλυκιά να είναι και η ζωή τους. Για να έχουν καλή σοδειά, την ταΐζουν με διάφορα προϊόντα, όπως βούτυρο, ψωμί, τυρί, όσπρια ή κλαδί ελιάς. Μάλιστα, όποια κοπέλα φτάνει πρώτη στη βρύση θα είναι η πιο τυχερή όλο τον χρόνο. Έπειτα, ρίχνουν στη στάμνα ένα βατόφυλλο και τρία χαλίκια, κλέβουν το νερό από τη βρύση και γυρίζουν στο σπίτι τους πάλι αμίλητες, μέχρι να πιούνε όλοι από το άκραντο νερό.
Με το ίδιο νερό ραντίζουν τις τέσσερις γωνίες του σπιτιού και σκορπίζουν τα τρία χαλίκια στο σπίτι. Στη λαϊκή παράδοση ο βάτος φέρνει αισιοδοξία και καλά μαντάτα, και διώχνει τα ξόρκια.
Τα Χριστούγεννα είναι ημέρα χαράς και αγάπης. Οι άνθρωποι βοηθάνε τους συνανθρώπους τους και περνάνε ατέλειωτες ώρες με τις οικογένειες και τους φίλους τους. Τα παιδιά ξυπνάνε νωρίς για να πούνε τα κάλαντα και οι γονείς ετοιμάζουν τα Χριστόψωμα. Στολίζουν το χριστουγεννιάτικο δέντρο και το σπίτι με διάφορα χριστουγεννιάτικα στολίδια και φωτάκια.
Οι γιαγιάδες λένε ιστορίες στα παιδιά και όλοι μαζί βλέπουν χριστουγεννιάτικες ταινίες. Τα παιδιά ανυπομονούν να δουν τα δώρα που είναι κάτω από το δέντρο και τι υπάρχει μέσα στις μεγάλες κάλτσες που κρέμονται στο τζάκι. Τέλος, εύχονται <<ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ !>> και ο Αη Βασίλης τους βλέπει από ψηλά και χαίρεται !!!