Είμαι ο Μάρτιος
Επιτρέψτε μου να σας συστηθώ,
ο Μάρτιος είμαι εγώ.
Τρίτος στου χρόνου τη σειρά,
πρώτος όμως, στην ανοιξιάτικη χαρά.
Την πρώτη μέρα μου συνηθίζεται μεγάλοι και παιδιά,
κόκκινη και λευκή κλωστή δεμένη στο χέρι να φορούν.
Κάπως έτσι οι παλιοί μας διηγούνταν,
από τον δυνατό ήλιο ότι θα προφυλαχτούν.
Όπως τα γράμματά μου είναι όλα διαφορετικά,
οι μέρες μου δεν μοιάζουν μεταξύ τους.
Βροχή θα έχω να ποτίζονται τα σπαρτά,
ή ήλιο για να απολαμβάνουν τη ζωή τους.
Αν και έχω άστατο καιρό,
τελικά καθόλου δε μας νοιάζει αυτό.
Με κάθε ευκαιρία κάτι έχω να γιορτάσω,
την Επέτειο του ’21 και τη Σαρακοστή δε θα ξεχάσω.
Την Άνοιξη καλωσορίζω δυο φορές.
Μια φορά όταν στου χρόνου τον χορό θα μπω
και μια στο τέλος, όταν η νύχτα ίση διάρκεια θα έχει
με τη μέρα που τόσο πολύ αγαπώ.
(Πηγή https://www.diptyxo.gr/arthra/8986/eimai-o-martios, ανακλήθηκε 22/2/2025)
Παρακάτω θα βρείτε μερικές προτάσεις της ομάδας των Βιβλιοταξιδευτών για τον μήνα Μάρτιο. Φυσικά, μπορείτε να ανακαλύψετε κι άλλους «θησαυρούς», ανάλογα με τα ενδιαφέροντά σας! Αφήστε τη φαντασία σας να ταξιδέψει μέσα από ιστορίες και περιπέτειες με τους αγαπημένους σας ήρωες!
Ένα καλοκαίρι τέσσερα αδέρφια που ζουν μόνιμα στην Αλεξάνδρεια φιλοξενούνται για τις διακοπές στους στον Πειραιά, στο σπίτι των θείων τους. Ένα από τα αδέλφια, ο Αντώνης, θα αναστατώσει τον κόσμο των μεγάλων με τις σκανταλιές και τις αταξίες του. Σκαρώνει φάρσες, μπλέκει σε πετροπόλεμους, κάνει ένα σωρό τρέλες, οδηγώντας τους μεγάλους σε απόγνωση και βάζοντας πολλές φορές σε κίνδυνο την ίδια του τη ζωή. Τα αδέλφια του τον θαυμάζουν και παρασύρονται σε αυτό τον κόσμο της περιπέτειας και της ελευθερίας. Αυτοσχέδια παιχνίδια, ζημιές, καβγάδες κάνουν κάθε μέρα ξεχωριστή και τις καλοκαιρινές διακοπές αξέχαστες.
Οι ατέλειωτες, όμως, σκανταλιές του ατίθασου Αντώνη θα εξαντλήσουν την υπομονή των μεγάλων και θα επιφέρουν την τιμωρία της αυστηρής θείας. Όταν θα έρθει η ώρα να πάει στο σχολείο, θα ξεχάσει ο Αντώνης τις τρέλες του; Θα σταματήσει τις αταξίες, ώστε να μην ξαναδώσει αφορμή στους μεγάλους να τον αποκαλούν "Τρελαντώνη";
Γιατί τα πουλιά «αυτοκτονούν» στο δάσος; Πώς σώθηκε από τη λάσπη η Κασσάνδρα; Τι ήταν το παράξενο αντικείμενο που είδαν τα παιδιά στο ξέφωτο; Σ’ αυτό το βιβλίο, εκτός από τα παιδιά και το μυστήριο, πρωταγωνιστεί και ο εθνικός δρυμός με τα δέντρα, τα ζώα, τα πουλιά, τα έντομα. Μέσα σ’ αυτό τον υπέροχο κόσμο η παρέα των παιδιών περνάει τις καλοκαιρινές διακοπές. Οι περιπέτειες, τα απρόοπτα, οι εμπειρίες διαδέχονται η μία την άλλη, κι όταν οι διακοπές τελειώσουν, τα παιδιά θα έχουν γίνει πιο σοφά, πιο ευαίσθητα, γεμάτα αισιοδοξία και με αγάπη για τη ζωή.
Τη ζωή μου τη θυμάμαι από τη μέρα που κάτι μεγάλα ζεστά χέρια με κράτησαν στις χούφτες τους. Γύρισα και κοίταξα να δω ποιος με κρατούσε. Ήταν ο θείος Πλάτων και είχε γαλάζια μάτια, μα καταγάλανα... Αργότερα βρέθηκα μέσα σε 4 μικρές ξυλιασμένες χουφτίτσες κι άκουσα κάτι παιδικές φωνούλες που λέγανε: «Τι ωραίο γαϊδουράκι!». Η Ειρήνη και ο Γιάννης, δύο αδερφάκια, κάνουν ένα σωρό κουβέντες για ό,τι παράξενο τους συμβαίνει με ένα γαϊδουράκι από πανί που έχει στο στήθος ένα φερμουάρ και, αν τ' ανοίξεις, βρίσκεις μια κόκκινη καραμέλα: την καρδιά του.
Ο Όλιβερ Τουίστ είναι μια συγκινητική ιστορία ενός πάμπτωχου, ορφανού αγοριού, που γεννήθηκε στην Αγγλία πριν από 150 χρόνια περίπου. Η ιστορία περιγράφει πώς το καλό θριαμβεύει στη μάχη ενάντια στο κακό στα κακόφημα μέρη του Λονδίνου εκείνου του καιρού, με τον Όλιβερ να είναι πάντα αισιόδοξος, ευαίσθητος και τρυφερός.
"Το χρονικό μιας πολιτείας" (1938) είναι το έργο με το οποίο παρουσιάζεται ουσιαστικά στα γράμματά μας ο Παντελής Πρεβελάκης (1909-1986). Η πολιτεία είναι το Ρέθυμνο της Κρήτης, ο γενέθλιος τόπος του συγγραφέα, ο οποίος γράφει το χρονικό της για να διασώσει τη ζωή της από τη λήθη, να ζωντανέψει τον κόσμο της μέσα μας. "Θάθελα εδώ μέσα να ζήσει το Ρέθεμνος. Να ζήσει μέσα από μένα, πούμαι κλωνάρι δικό του. Κι ο λόγος μου, σοθετός και καλόδετοςσά ζωντανό κορμί, να περάσει τη θύμησή του μες από τη θάλασσα του καιρού, καθώς πέρασε το φουσκωμένο νερό ο Άγιος Χριστόφορος το Θείο το Βρέφος": αυτή είναι η ακροτελεύτια φράση του "Χρονικού". Ταυτόχρονα ωστόσο ο Πρεβελάκης, μέσα από τη νοσταλγία για το χαμένο Ρέθυμνο, θέλει να αντιτάξει τον στέρεο, αυθεντικό και ασφαλή κόσμο ενός πρόσφατου μυθικού παρελθόντος στον ρευστό, νόθο και απειλητικό κόσμο του καιρού του. Γραμμένη σε μια χυμώδη λαϊκή γλώσσα η μυθιστορία του Πρεβελάκη κέρδισε αμέσως μόλις εκδόθηκε την προσοχή και την εκτίμηση.
Την 1η Μαρτίου στρίβουμε μια άσπρη και μια κόκκινη κλωστή μεταξύ τους και τις δένουμε στον καρπό μας. Ο «Μάρτης» φοριέται για να προφυλάξει τον κάτοχό του από τον ήλιο που αρχίζει να καίει. Το πότε φεύγει από το χέρι μας εξαρτάται από την περιοχή που βρισκόμαστε. Το Πάσχα, ή μόλις δούμε το πρώτο χελιδόνι της άνοιξης. Το έθιμο είναι κατάλοιπο των αρχαίων Ελευσίνιων Μυστηρίων. Οι ιερείς των Μυστηρίων μάλιστα φορούσαν την κλωστή όχι μόνο στο δεξιό τους καρπό αλλά και στο αριστερό τους πόδι.
Μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, γιορτάζεται το Μάρτιο, στις 25. Για τους Χριστιανούς, η ημέρα που ο Αρχάγγελος Γαβριήλ έδωσε στην Παρθένο τον κρίνο ανακοινώνοντάς Της ότι είναι Ευλογημένη ανάμεσα στις γυναίκες, είναι μέρα χαρμόσυνη. Η Εκκλησία επιτρέπει στους πιστούς να φάνε ψάρι, ανεξάρτητα με το αν η 25η Μαρτίου συμπέσει με τη νηστεία του Πάσχα ή ακόμη και με τη Μεγάλη Εβδομάδα. Παραδοσιακά, το φαγητό που μαγειρεύουμε είναι μπακαλιάρος σκορδαλιά.
Αυτή την ευλογημένη μέρα, την 25η Μαρτίου, επέλεξε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός το 1821 για να ευλογήσει στη Μονή της Αγίας Λαύρας το λάβαρο της Ελληνικής Επανάστασης. Μετά από 400 χρόνια Οθωμανικής καταπίεσης, οι σποραδικές αντιδράσεις των Ελλήνων οργανώθηκαν σε ένα ενιαίο κίνημα αντίστασης στο οποίο συμμετείχαν όλες οι κοινωνικές τάξεις. Οι οπλαρχηγοί, τα μέλη της Φιλικής εταιρείας, οι προεστοί, προσκύνησαν την Ελληνική Σημαία δίνοντας όρκο να πολεμήσουν ως την Ελευθερία ή το Θάνατο. Αυτό εξάλλου είναι και το σύνθημα που συμβολίζει η σημαία μας. Οι 9 γραμμές (5 γαλάζιες για τη θάλασσα και 4 άσπρες για τα αφρισμένα κύματα) είναι οι εννέα συλλαβές της φράσης που άλλαξε την Ελληνική ιστορία.
Το διπλό νόημα της 25ης Μαρτίου γιορτάζεται με επισημότητα και κατάνυξη από κάθε Έλληνα σε όποιο σημείο του πλανήτη κι αν βρίσκεται. Οι Ελληνικές ομογένειες τιμούν τη θρησκεία και τον Αγώνα με παρελάσεις και εκδηλώσεις μνήμης που συγκινούν ακόμη περισσότερο μια που διατηρούν ζωντανή την Ελληνική συνείδηση.
Κώστας Παπακώστας
Λιοδώρα
(Πηγή https://www.e-gortynia.gr/%CE%BB%CE%AF%CE%B3%CE%B1-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%AE%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B7/, ανακλήθηκε 22/2/2025)